Maandag 4 augustus 2008

Lisse, voormalig Agatha-klooster aan de Heereweg

Agatha

[Bron: wikipedia]

De heilige Agatha van Sicilië (Catania, 225 – aldaar, 5 februari251) is een door de Rooms-katholieke Kerkheilig verklaardemartelares. Ze stierf in de christenvervolgingen ten tijde van keizer Decius. De heilige Agatha is een van de bekendste heiligen in Europa; haar naam staat samen met, onder andere, de heilige Agnes, de heilige Cecilia en de heilige Lucia in de oudste Rooms-katholieke lijst van heiligen. De naam Agatha betekent de goede.

Agatha werd geboren in Catania op het eiland Sicilië als dochter van welvarende christelijke ouders. Ze werd gedoopt en als vroom Christen opgevoed. In het jaar 251 had de Romeinse keizer Decius de landvoogdQuintianus het bevel gegeven de christenen te vervolgen. Deze Quintianus was verliefd op de mooie Agatha, maar zij wees hem af.

Hij haalde van alles uit de kast maar ze bleef hem afwijzen. Toen ze voor de rechter moest verschijnen vroeg deze haar hoe het kwam dat zij, die van adel was, slavin van Christus wilde zijn. Ze antwoordde: “Voor mij is ten dienste van Christus staan de hoogste adeldom. Mijn heil, mijn geluk is Christus.” Daarop werd ze gemarteld; haar beide borsten werden afgesneden en over heel haar lichaam verminkt werd ze in de gevangenis geworpen. Ze werd over een bed van glasscherven en hete kolen gerold.

Volgens het verhaal is het dan alsof God zelf ingrijpt via de natuur. Een aardbeving deed alle gebouwen op hun grondvesten schudden en een eruptie van de vulkaan de Etna dreigde Catania te verzwelgen. Toen sprak ze een kort gebed: “Heer, mijn schepper, sinds de wieg heeft U mij beschermd; U heeft mij genomen van de liefde van deze wereld, en gaf me het geduld om te lijden: Ontvang nu mijn ziel!” Hierna stierf Agatha aan de gevolgen van de marteling. Ze werd in Catania begraven en door de gelovigen ter hulp geroepen telkens als de Etna begon te rommelen. Sindsdien wordt ook tot haar gebeden bij brandgevaar, tegen brandwonden en lichaamskwalen als borstkanker. Ze stierf op 5 februari 251, op welke dag ze ook herdacht wordt door katholieken en orthodoxen.

Catania

De belangrijkste vereringsplaats van de heilige Agatha en tevens haar hoofdschrijn is de kathedraal van Catania. Hier rust haar gebeente en vele van haar relikwieën. Dit is ook het begin- en eindpunt van de Agathaprocessie op 5 februari rond Catania. Van 3 tot 5 februari wordt de grootse processie ter ere van Agatha gehouden in heel Sicilië. Duizenden mensen komen om mee te doen aan de processie. Vooral in Catania wordt dit feest uitbundig gevierd. De optocht begint aan de kathedraal, waar vier mannen de relieken van Agatha dragen (zie foto rechts) (het is een eer om deze relieken te mogen dragen). De processie wordt geleid door de plaatselijke clerus.

Beverwijk

Agatha zou verschenen zijn in de 9e eeuw na Christus op de plek waar later Beverwijk gesticht zou worden. Een maagd uit Velsen zou vurig tot haar gebeden hebben omdat ze achterna werd gezeten door op seks beluste Noormannen, waaronder Rorik de hertog van Kennemerland. Agatha zou deze toen verjaagd hebben door de aarde te laten beven. Later werd op die plek een kerk gebouwd en aan haar gewijd. Rond die kerk is Beverwijk ontstaan. Sindsdien is ze de patroonheilige van Beverwijk. Al van in de Middeleeuwen gingen er pelgrims naar Beverwijk, meer bepaald Sint Aagtenkerke, om te bidden tot de heilige Agatha. De heilige Agatha kom je overal tegen in Beverwijk: de Heilige Agathakerk, een wijk (Het Sint Aagtendorp), een dijk (De Sint Aagtendijk) en een sporthal (De Aagtenhal). Ook het brandwondencentrum is hier op de goede plaats: St. Agatha is onder andere de patroonheilige van brandwonden.

Lisse

De eerste Aechtenkerk van Lisse is vermoedelijk in de 15e eeuw gebouwd en is nu bekend als de (hervormde) Witte kerk aan het Vierkant.