Spaarnestad

Dinsdag 17 januari 2023.

Na Utrecht en Rotterdam is vandaag Haarlem aan de beurt. Op het Stationsplein nemen we eerst een kop koffie bij het koffiezaakje waar ook werkplekken per uur worden verhuurd. Aan de noordzijde van het station volgen we de gpx track van Groene Wissels. Eerst lopen we op kronkelige zandpaden van Staten Bolwerk. Later komen we in de bekende Haarlemse straten afgewisseld met smalle achteraf straatjes. Het valt ook hier weer op hoeveel koffietentjes er zijn. Zal de helft over een jaar verdwenen zijn als gevolg van de te betalen uitstelvorderingen van de Belastingdienst en de hoge energieprijzen?

We komen langs het Provinciehuis en wandelen door de Haarlemmerhout. Zo op de grens van Haarlem en Heemstede staan veel mooie vrijstaande huizen. Hier en daar worden hier woningen verduurzaamd. We komen uit bij het Spaarne. Bij de brug tussen Heemstede en Schalkwijk, niet ver weg van het voormalige Diaconessenhuis, gaan we met een trap naar de onderkant van de brug.

Nu lopen we aan de andere kant van het Spaarne. Een smal wandelpad voert langs de houtzaagmolen De Eenhoorn. We lopen op de betrekkelijk  rustige Zuid-Schalkwijkerweg en Noord-Schalkwijkerweg. Bij de Slachthuisbuurt naderen we het centrum van Haarlem. We blijven aan de oostkant van het Spaarne wandelen. Aan de overkant ligt het Teijlersmuseum. Wij drinken een glas thee bij In den Swarten Hondt.

We passeren weer een fraaie molen en komen langs de voormalige koepelgevangenis. Er is nu een bioscoop in de kelder van de koepel. Er worden ook onder meer studentenwoningen gemaakt in de oude gevangenis. We gaan nog een stukje aan de andere kant van het Spaarne lopen en komen langzamerhand bij de spoorlijn van Amsterdam naar Haarlem. Nu is het niet ver meer naar Station Haarlem.

Wandelen met broer Piet, Groene Wissel Haarlem, 15 km.

Heilige Boontjes

Donderdag 5 januari 2023

We verlaten Station Rotterdam Centraal en steken het Stationsplein recht over. Een kilometer op weg gaan we aan de koffie bij ‘Heilige Boontjes’. Bij dit restaurant worden jongeren geholpen die een kans nodig hebben om hun rol in de maatschappij te herontdekken. Sinds de oprichting in 2015 werden meer dn 120 kwetsbare jongeren geholpen om hun leven weer zin en inhoud te geven.

We wandelen over het buitenterrein van het Havenmuseum. We passeren de Glashaven en lopen een stukje over de Boompjes aan de kant van het water. Ja ook vandaag gaan we over de Erasmusbrug. Aan de overkant heet het de Kop van Zuid met de hoge kantoortoren van Deloitte. Later steken we de rode Willemsbrug over.

De Kubuswoningen zijn al bijna veertig jaar een architectonisch fenomeen. Van binnen lijken ze me erg onpraktisch. Een van de woningen fungeert als een soort museum. Het rondje om de Kralingse Plas slaan we over en korten daarmee de afstand van 18 kilometer met drie kilometer in.

Bij de Zaagmolenbrug zijn we aan de Rotte, het riviertje waar Rotterdam naar genoemd is. Hier gaan we nog een keer aan de koffie nu bij de Brunch Club aan de Zaagmolenkade. We wandelen onder het in 2006 gesloten Station Bergweg door. Het doet on-Nederlands aan. Als we bij de achterkant van Station Rotterdam Centraal aankomen begint het een beetje te regenen.

Wandelen met broers Leo en Piet, Groene Wissel Rotterdam Centraal ingekort, 15 km.

Utrecht

Dinsdag 27 december 2022

We lopen het Centraal Station uit en komen eerst langs de kantoren van de NS en daarna die van Pro Rail. Het hoofdkantoor van Pro Rail is gevestigd in gebouw de Inktpot. Op het dak staat een soort vliegende schotel, een kunstwerk van Marc Ruygrok. Het fraaie kantoorgebouw werd in 1921 gebouwd als Hoofdadministratiegebouw 111, kortweg HGB 111). De vader van Philip Fredriks werkte hier. De bekende Nederlander heeft hierover een verhaal geschreven, wat terug te vinden is op internet.

Tijdens de oorlog waren er op de Maliebaan in Utrecht hoofdkantoren van meer dan 15 nazi-instituten, waaronder de NSB, WA, Winterhulp, Volk en Vaderland, Sicherheitspolizei en de Wehrmacht. Nu is deze mooie laan vooral bekend, omdat hier  sinds 1954 het Spoorwegmuseum is gevestigd in het in 1874 gebouwde Maliestation.

We komen langs het Louis Hartlopercomplex, LHC, bij de Tolsteegbrug. Dit is een filmtheater, cultureel centrum en horecagebeuren. Op het pleintje staat een beeld van de in 2005 overleden volkszanger Herman Berkien.

Het Wilhelminapark. Als een van de eerste parken in Nederland is dit park erkend als rijksmonument. In 1887 kocht de gemeente Utrecht voor stadsuitbreiding het landgoed Het Hoogeland en kort daarna Oudwijkerveld. De eigenaar van het laatste stuk grond vroeg een stuk minder geld maar stelde als voorwaarde dat er een openbaar wandelpark moest worden aangelegd. In 1898 werd het park geopend en genoemd naar Wilhelmina die datzelfde jaar was ingehuldigd als koningin.

Halverwege de wandelroute kan je de route inkorten door aan de Biltsestraatweg op de bus te stappen naar Station Utrecht Centraal. Het hotel/café/restaurant aan de Biltsestraatweg is nu een asielzoekerscentrum. De deur van een containergebouw staat open. Hij staat vol met wasmachines en wasdrogers. Wij wandelen door en steken op voor koffie bij hotel Mitland, een kilometer verderop.

Daar waar nu het Griftpark is, stond eerder een gasfabriek en de Vaalt. Het terrein was sterk vervuild en kreeg de bijnaam Gifpark. Tussen 1992 en 2002 werd de bodem gesaneerd (ingepakt).

We komen weer in het centrum van de stad. Je kunt hier over de mensen lopen. Het is kerstvakantie en het is een dag zonder regen. We passeren onder meer het voormalige postkantoor en lopen over de Oude Gracht met werven.

Wandelen in Utrecht met zus Margo en zwager Leo, een Groene Wisselwandeling van 14 km.

Gemeentepeddelaar

Maandag 12 december 2022

Vorige week stond er een artikel in de krant met de titel ‘Gemeentepeddelaar’. Op internet is een site, fietsvrienden.nl, waarbij je kunt nazien welke en hoeveel gemeenten je in Nederland hebt gefietst met Strava.

Nieuwgierig geworden heb ik gekeken welke gemeenten ik met Strava per fiets bezocht. Het waren er 115, dat is 33 %. De meeste liggen in Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht. In die volgorde. In Noord-Holland ontbraken de gemeente Hoorn en de andere gemeenten in de Streek, Den Helder en Texel en Diemen. Diemen is een zelfstandige gemeente, terwijl de buurgemeente Weesp inmiddels Amsterdam is geworden. Vandaag heb ik Diemen toegevoegd aan mijn lijst. Met broer Bert maakte ik een fietstocht van huis naar Amsterdam en Diemen.

Verdere informatie. In België bezocht ik 85 gemeenten, dat is 13 %. In België zijn veel meer gemeenten dan in Nederland. Op loopvrienden.nl kan ik zien dat ik twintig gemeenten in Nederland met Strava heb gewandeld. Natuurlijk ben ik al wandelend in veel meer gemeenten geweest. Ik heb verschillende langeafstandwandelpaden gelopen. Dat is vooral in de tijd dat ik Strava nog niet gebruikte.

Fietsen met broer Bert naar Amsterdam en Diemen, 85 km.

Leidsevaart

Zaterdag 10 december 2022

Voor de afwisseling vandaag een wandeling van huis uit. Door de polders loop ik in de ochtendmist via de Derde Poellaan naar Sassenheim. De Voogd aan het begin van het centrum is een goede plek voor een koffie. Veel mensen, vooral 65-plussers, zitten er nu aan een bakkie.

Lisse heeft zijn prachtig opgeknapte donjon D’Ever. Gemeente Teylingen heeft de Ruïne Teijlingen, ook wel de Stomp genoemd. Nederlanders van een zekere leeftijd kennen de locatie als een plek waar films van Bassie en Adriaan werden opgenomen.

Verderop kom ik aan de ’s Gravedamseweg (de N443), langs het ouderlijke huis van mijn moeder. Toen ik daar als kind op visite ging, moest je achterom omdat het huis geen voordeur had. Je ging door een poort. Je liep dan langs de achterdeuren en schuurtjes, waarin de wc, van een stuk of acht buurwoningen. Eén van de buren had een hond aan een ketting. Het was geen pretje om het beest te passeren.

Bij Piet Gijs ga ik de brug over en rechtsaf langs de Leidsevaart. Aan het begin liggen hier heel wat woonboten, ark na ark. Het is nog steeds mistig als ik de twee molens passeer. De ene staat aan de overkant van de spoorbaan in Lisse, de tweede in het Noordwijkerhoutse. Langs de Leidsevaart, ook Haarlemmer Trekvaart genoemd, loop ik zo’n vier á vijf kilometer. De trekvaart werd in het jaar 1657 in gebruik genomen.

Bij Halfweg steek ik de vaart en de spoorbaan over. In het oude treinstation van Lisse is nu een café-restaurant. Hier ga ik voor een lunch. Het is erg druk met vooral tientallen high-tea-dames.

Langs Kasteel Keukenhof en dwars door het centrum van Lisse kom ik bij het Lissese viaduct dat ernstig verzwakt is. Er moet veel aan gebeuren. Voorlopig mogen er geen vrachtauto’s en bussen over. Onderdoor kunnen alleen fietsen en voetgangers.

Wandelen: Lisse, Sassenheim, Voorhout, Noordwijkerhout, Halfweg en Lisse, 18 km.

Zwammerdam (RL 5)

Woensdag, 7 december 2022

Weer een etappe van het Romeinse Limespad vandaag. Nu met broer Piet. De auto krijgt een plekje op het P en R-terrein bij Station Alphen aan den Rijn. Als je gebruik maakt van de trein is het parkeertarief slechts twee euro.

Omdat er onderweg verder geen horeca is, ook niet in Zwammerdam, beginnen we in Alphen met koffie. Om tien uur kunnen we terecht bij een café-restaurant waar mensen werken met een beperking. Na ons komen nog wat mensen (nat) A binnen. Er valt nu een bui. Niet veel later is die al weer voorbij. Wij gaan weer verder. Eerst lopen we nog in het stadscentrum. Wat opvalt is dat er aardig wat winkels de voordeur open hebben, ondanks de hoge gasprijzen.

Naar Zwammerdam volgen we de Oude Rijn. De ene keer lopen we op een paadje achter de huizen vlak bij de rivier, een andere keer op de weg waar ook auto’s rijden. Het is niet druk.

Zwammerdam is gebouwd rond een dorpsplein. Zoals gemeld is alle horeca foetsie in dit dorp. Midden in Zwammerdam is een oud hotel omgebouwd voor de opvang van vluchtelingen of Oekraïners.

Verder lopen we op een weg die Spoorlaan heet. Niet veel later gaat onze route over een graspad op een weiland. Piet steekt zijn paraplu uit en ik doe mijn capuchon over mijn hoofd. We krijgen te maken met een buitje.

Op de Warmoeskade is het niet ver meer naar Bodegraven. Eerst komen we nog langs een rioolwaterzuiveringsinstallatie en een depot van de muskusrattenbestrijding. Aan de andere kant van een doorgang onder het spoor door lopen we Bodegraven binnen. Bij TREF aan de Prins Hendrikstraat doen we nog een bakkie. Bij het station staat de trein al op ons te wachter. Als we zitten vertrekt hij. Zeven minuten later zijn we weer in Alphen.

Wandelen van Alphen aan den Rijn naar Bodegraven, 16 km.

Duivelsberg

Woensdag 30 november 2022

De Duivelsberg is een 76 meter hoge heuvel op de stuwwal ten oosten van Nijmegen, tussen Berg en Dal, Beek en de Duitse grens. Tot 1949 maakte het deel uit van het dorp Wyler in de Duitse gemeente Kranenburg. Na de tweede wereldoorlog behoorde de Duivelsberg tot de kleine Duitse gebieden die Nederland op 23 april 1949 annexeerde. In tegenstelling tot andere gebieden werd de Duivelsberg op 1 augustus 1963 niet aan Duitsland teruggegeven, maar bleef Nederlands.

Wij wandelen vandaag een oude NS-wandeling. De beschrijving is verouderd en klopt niet helemaal meer. Er staat wel een GPX-track op internet. De route begint in Groesbeek en eindigt bij Station Nijmegen Centraal. Voordat we vanuit Nijmegen met de bus naar Groesbeek gaan, lopen we eerst de stad in voor een kop koffie. We vinden een goede koffiezaak aan het Plein 1944.

Als bus 5 ons heeft afgezet bij halte De Oude Molen begint onze wandeling. Eerst een stuk over de Oude Zevenheuvelenweg. Het landschap is behoorlijk glooiend. Bij een scherpe afslag naar links staat een schoolbord bij een huis met een verwijzing naar de wandelroute. Het lijkt alsof je over hun erf loopt. Met het opsteken van onze hand groeten we de bewoonster. Verder worden de dalen en de verhogingen intensiever.

Het restaurant bij de Duivelsberg, Pannenkoekenrestaurant De Duivelsberg, is open. Wij gaan in dit gezellig etablissement  voor een lunch. Ze hebben niet alleen pannenkoeken, maar ook andere eenvoudige gerechten, zoals uitsmijters en tosti’s. In de toiletruimte hoor je (kunstmatig) vogels zingen.

Hier in de buurt van de Duivelsberg is het slim op te letten op boomstronken die soms bijna aan het zicht zijn onttrokken door de afgevallen herfstbladeren. We lopen hier vooral door het bos. Soms gaan we hier weer naar beneden, de andere keer omhoog.

De Oude Kleefse Baan in Berg en Dal is een soort Lage Vuursche. Er zijn hier verschillende pannenkoekenhuizen vlak bij elkaar. We besluiten niet de hele route af te lopen maar in Berg en Dal vanaf halte De Hamer de bus naar Nijmegen te nemen. De bus staat al klaar. De chauffeur heeft nog een paar minuten de tijd om een sigaretje te roken.

Wandelen met zus Margo en broer Piet van Groesbeek naar Berg en Dal, 10 km.

Galg  (RL 4)

Dinsdag 8 november 2022.

De galg is een stellage waarmee veroordeelden door middel van ophanging ter dood werden gebracht. In het verleden was buiten  het stadscentrum vaak een vaste of stadsgalg opgetrokken, waar de stoffelijke resten werden ‘tentoongesteld’ (Bron Wikipedia). In de naamgeving van straten of gebouwen is aangegeven dat hier vroeger een of meer galgen stonden. Zo zijn er onder meer Galgenwaard (stadion in Utrecht), het Galgenpad in Naaldwijk, het  Galgenwater in Leiden en de Galgenberg bij Montferland. Wij beginnen vandaag onze wandeling bij bushalte Galgenweg in Hazerswoude Rijndijk.

Jeu de Boer, een boerderij waar je onder andere boerengolf kan spelen, is niet ver meer. Tot 1 april 2023 duurt het winterseizoen hier. Ze zijn gesloten. We lopen het erf over en klimmen over twee hekken vlak achter elkaar. Omdat het de afgelopen dagen veel heeft geregend is het best drassig. Gelukkig wordt het later minder. We hadden beter om kunnen lopen via andere knooppunten.

We verlaten de route uit het boekje om een bakkie te kunnen doen in Hazerswoude Dorp. Om 11.00 uur gaat Grand Café De Egel open. Dat is juist als wij komen aanlopen. Twee dames zaten op het terras en gaan nu ook naar binnen. Ze schenken hier een goede kop koffie. Terug gaan weer naar de route. Café Klein Giethoorn is in november ook gesloten. Dat had ik al gelezen op internet.  Het is hier wel een mooie omgeving.

Verder lopen we langs een weg waar veel boomkwekers wonen en werken. Het is een wat saaie weg. Het pad langs de Spijkerboorsche Wetering is weer een leuk pad. Er is een groen gebied ten zuiden van Alphen aan den Rijn met smalle en op andere plekken wat bredere paden. Archeon ligt aan deze kant van de stad. Er voert een groene strook naar de binnenstad. Bij het station stappen we op de sprinter naar Leiden Centraal.

Etappe 4 van de Romeinse Limes met zus Margo van Galgenweg bij Hazerswoude Rijndijk naar Alphen aan den Rijn, 14 km.

Van Leiden Lammenschans naar Galgweg (RL 3)

Woensdag 2 november 2022

Polderpark Cronesteyn met zes km wandelpad en vijf km fietspad is het grootste park van Leiden. In de middeleeuwen en nog lang daarna stond hier een imposant kasteel, thuisbasis voor beurtelings edelman of rijke stedeling.

Aan de andere kant van de A4 zijn we in Zoeterwoude-Dorp. Aan ’t Watertje (een straatnaam) staat een bakkerswinkel met een bankje voor koffieklanten  in de winkel. We gaan hier voor gewone koffie. De bakkersvrouw wil van ons weten wat wij onder gewone koffie verstaan. Wij bedoelden geen cappuccino. Wij zijn nog op tijd. De winkel sluit vandaag om 13.00 uur. Een stel dat na ons komt moet buiten op een bankje hun koffie drinken. De winkeldeur gaat op slot.

Een flink stuk lopen we over grasland. Hier ligt natuurgebied De Wilck. Diep onder het gras ligt de Groene Harttunnel. Door de tunnel rijden treinen van Schiphol naar Rotterdam en verder. Wij komen een man tegen die alleen ook het Romeinse Limespad wandelt, maar dan vanaf de andere kant. We maken een praatje met hem. Hij loopt losse dagetappes, maar ook een paar keer vier dagen achtereen met overnachtingen bij Vrienden op de Fietsadressen.

Bij de Galgweg, ergens tussen Hazerswoude-Rijndijk en Hazerswoude-Dorp, besluiten we op de bus te stappen. Hij gaat eens in het uur. We hoeven minder dan twee minuten te wachten op de 187 naar Leiden Centraal. Daar staan onze fietsen in de Lorenz-fietsparkeerkelder.

Wandelen met zus Margo, 13 km, etappe 3 van Leiden-Lammenschans naar de Galgweg bij Hazerswoude Dorp.

Leiden (RL 2)

Vrijdag 28 oktober 2022.

Vanaf Station Leiden Centraal wandelen we over de Rijnsburgerweg naar de route. Er staan kasten van huizen aan beide zijden van de weg. De weg ligt in de gemeente Leiden, vroeger was dit een deel van de gemeente Oegstgeest. Hier woonden heel wat bekende Nederlanders, zoals Jan Wolkers.

We gaan de Leidse Hout in, een stadspark aangelegd in het kader van de werkverschaffing voor de tweede wereldoorlog. In 1931 werd het park officieel geopend. De paden zijn bedekt met herfstbladeren. We lopen naar kasteel Oud Poelgeest. Hier drinken we een kop koffie op het terras. In de slotgracht/ de vijver staat een beeld ‘De Reiger’. Het stelt een mens voor met een kop van een reiger. Leotine Sies is de maakster van het beeld uit 1998. In Lisse staat overigens ook een beeld van de Amersfoortse kunstenares.

Midden in Leiden staat de Burcht waar twee armen van de Rijn samenvloeien. De Rijn, de Mare en de Vliet komen hier samen. Het ronde bouwwerk staat op een motte. Rond het jaar 1.000 werd het gebouwd als vluchtplek voor mensen en hun vee tegen mogelijke belagers.

Bij Station Lammenschans staat een beeld van Oswald Wenckebach uit 1961. Het stelt Cornelis Joppenzoon met kookpot voor. Het is 1574. Leiden was omsingeld door Spaanse soldaten. De watergeuzen hadden een deel van het land rond de stad onder water gezet en probeerden de Spanjaarden te verdrijven. De weesjongen glipte in oktober tijdens het beleg de stad uit, om een kijkje te nemen buiten de stad. Bij de Schans Lammen vond hij een kookpot met hutspot die door de gevluchte Spanjaarden was achtergelaten.  

Wandelen 15 km met zus Margo van het Romeinse Limespad, etappe 2