S

Vrijdag 29 december 2017.

Wandeling door Leiden met zus Margo en zwager Leo Hoeks.

Gooimeerlaan, Leiden Noord

Bij brug over de Mare, Leiden

Aan de Zijl, Leiden Zuid

Lammenschansplein, aan de koffie bij MacDonald

Korevaarstraat Leiden, voormalige broodfabriek Coöperatie

S

Dinsdag 5 december 2017.

Heerde, jaren had ik er nooit van gehoord. Nadat wij vorige week hier onze wandeletappe eindigden, las ik een paar dagen geleden dat er in dit dorp een actiegroep is gevestigd tegen de toekomstige geluidsoverlast van Vliegveld Lelystad. Aan de rand van het dorp Heerde stappen we om half negen uit de bus om onze wandeling van vandaag te beginnen.

Vorige week liepen we vooral op stille wegen tussen gras- en akkerlanden; nu lopen we al ras in het bos. We komen langs het Heerderstrand en een golfterrein bij een recreatieplas die ontstond door zandwinning voor de aanleg van de A50. Deze tijd van het jaar is hier niets te beleven.

In het bos komen we langs verschillende sprengen, gegraven beekjes. Ook steken wij die zo nu en dan over via houten bruggetjes. Een kleine groep vrijwilligers van het Gelders Landschap is met takkenscharen bezig jong opkomende boompjes af te knippen.

Aan de bosgrond is te zien dat in het bos hier regelmatig wilde zwijnen graspollen omhoog ploegen. Wilde zwijnen zijn  vooral ’s nachts actief. Wij komen ze nu niet tegen. Zo nu en dan komen we langs stapels boomstammen. Het bos- en heidelandschap is hier en daar aardig uitgedund.

De rust van de bossen wordt verstoord door het geluid van schieten. Een paar jaar geleden had het leger onvoldoende geld om kogels te kopen. Die tijd lijkt nu voorbij. Pas om elf uur, koffietijd voor de soldaten, wordt het tien minuten rustig. Daarna gaat het schieten nog door tot  zo’n uur of half een.

Veel blad zit er niet meer aan de bomen. Nu valt hier en daar vooral het geelrode blad van wilgen op. Op een kruising staat een bank, waarin verse eieren te koop staan. De boer komt net aan om het geldbakje te legen. Wij maken een praatje met hem.

Onze etappe eindigt bij Gortel aan de rand van Landgoed Het Loo. Van hier uit is het nog 6 km over het fietspad langs de Oranjeweg naar de bushalte in Emst.

Met zwager Leo van Heerde naar Gortel wandelen, 24 km, inclusief naar de bushalte. Etappe 17 van het Langste Natuurpad van Nederland.

S

Dinsdag 28 november 2017

Onderweg in de trein naar Wijlre zagen we het hier en daar regenen. Bij de stationsfietsenstalling van Wijlre staat een machinistenbunker. Het hoe en wat van deze machinistenbunker is ons niet helemaal duidelijk.

Een kabelpont brengt ons naar de overkant van de IJssel. Nu zijn we niet meer in Overijssel maar in Gelderland. In het buurtschap Vorchten staat een historische kerk die stamt uit de vroege 13^e eeuw. We hebben regenkleding bij ons. Die hebben we ook nodig. Er verschijnt een regenboog aan de hemel. In het weiland staat een boot op en draaipunt gemonteerd. De wind doet de boot naar links en naar rechts draaien.

We lopen het buurschap Hoorn binnen. Aan de westkant van het Apeldoornse Kanaal staat een verlaten vatenfabriek. Onder een laadafdak zitten we droog voor een boterham uit de tas en een bak koffie uit onze thermosflessen. Verder nemen we een kijkje bij het Landgoed Vosbergen.  Een hoge beukenhaag aan de kanaalzijde ontneemt ons het gezicht op het kasteel. Als we omlopen is het landgoed wel redelijk goed te bekijken, alhoewel er bordjes staan met de tekst ‘Verboden Toegang’.

Heerde is een gezellig dorp met winkels van bekende merken, zoals Hema en Marskramer, maar ook met verschillende echte dorpswinkels. Bij de winkels heeft de winkeliersvereniging grote plastic zakken neergezet van het formaat ‘de zak van Sinterklaas’ . Ze zijn voorzien van een fleurige print, zoals die van Sinterklaas-inpakpapier.

We nemen bij de bus naar Zwolle om vandaar verder met de trein terug naar de Bollenstreek te gaan.

Etappe 16 van het Langste Natuurpad van Nederland, 14 km wandelen met zwager Leo.

In Overijssel 19 km wandelen. Etappe 15 van Het Langste Natuurpad van Nederland.

Maandag 30 oktober 2017.

Bij het station van Heino is mijn start. Vorige week zag ik niet veel van dit dorp. Daarom begin ik vandaag met een rondje Heino. Vier straten komen uit op een pleintje waarop een protestante kerk staat. Dit is het hart van het dorp. De kerk stond er al voor het begin van de reformatie 500 jaar geleden.

De meeste winkels liggen aan de Canadaweg niet ver weg van de kerk. De Dorpsstraat heeft zijn allure in de loop van de jaren verloren.  De horeca rond de kerk en de bakker zijn op dit uur van de dag (vóór 8.30 uur) nog niet open. De supermarkten wel. De marktkooplui hebben hun waren uitgestald. De klanten moeten nog komen.

Aan de andere kant van de spoorlijn is een soort kinderboerderij. Hier hebben ze ook herten. Het mannetjeshert burlt net zo als zijn soortgenoten in de Waterleidingduinen bij Vogelenzang. Varkens vermaken zich in een laagje water en blubber.

Bij museum Nijenhuis is een beeldentuin, die je kunt bezoeken, als je een kaartje koopt. Maandag is het hier gesloten. Vandaag is het maandag. Landgoed Nijenhuis is eigendom van de provincie Overijssel. De Fundatie in Zwolle zwaait hier de scepter.

Het natuurgebied hier verlaat ik door een tourniquet in een stevig hekwerk. Dikke mensen en mensen met wandelwagentjes, of iets dergelijks, kunnen er niet door. Ik frommel eerst mijn rugtas naar de andere kant. Daarna houd ik mijn adem in en sta even later aan de andere zijde van het hek. Vandaag wandel ik veel op zandpaden, dikwijls omgeven met fraaie bomen, zoals beuken en eiken.

Bij een boerderij is een Rustpunt. De boer en zijn vrouw zitten hier met hun stagiair aan de koffie. De boer heeft zo’n 160 stuks vee. Het boerenbedrijf heeft twee locaties. Hier bij de boerderij van de vader staat het jonge vee, bij zijn zoon staat het melkvee. De boer heeft geen mestproblemen. De mest kan hij allemaal uitrijden op zijn eigen weiden. Wel zal hij het aantal koeien iets moeten verminderen.

Verderop kom ik op het Landgoed Windesheim. Een havezate is hier niet te bekennen. Die is gesneuveld in 1944 bij een bombardement. De hogeschool van Zwolle heeft de naam Windesheim sinds de fusie jaren geleden van een aantal sectorale hogescholen in Overijssel. Bij het buurtschap Elshof is een mooi aangelegde vlindertuin. De atalanta’s moet ik zelf bij denken. Die zijn er niet deze tijd van het jaar. Het is een mooi plekje om mijn boterhammen op te eten.

Wijhe ligt aan de IJssel. Het dorp is bekend van de worstfabrieken van Stegeman. Zo ver kom ik vandaag niet. Het station ligt op de wandeling vóór het dorp. De trein komt er al aan. Ik kan zo instappen.

Wandelen op 25 oktober 2017 van Holt/Oudleusen (gemeente Dalfsen) naar Heino (gemeente Raalte), etappe 14 van het Langste Natuurpad van Nederland, afstand 24 km.

De wandeling begint voor mij bij de bushalte, niet ver van de stuw in de Overijsselse Vecht in het  buurtschap Holt. Hier is ook een hotel. Op internet had ik gezien dat hotel-restaurant Mooirivier voor eetgasten pas bij de lunch open gaat. Daarom stuurde ik gisteren een berichtje op hun site van met de vraag of ik rond half 9 in het hotel koffie kon drinken. Als antwoord kreeg ik een mail met de tekst ‘Het is geen probleem om morgen om 08.30 uur koffie bij ons te drinken’.

Ruim twee uur zat ik in trein en bus om hier te komen. Ik wil nu wandelen. Daarom besluit ik toch maar niet eerst koffie te drinken in het hotel.

Al snel wandel ik in de bossen van Landgoed Vilsteren. Hier en daar liggen er kleine en soms grotere plassen water op mijn voetpad. Er liggen al heel wat herfstbladeren en dennennaalden. Voorbij een spoorwegovergang met klaphekjes blijf ik in de natuur lopen. Er zijn niet alleen bossen, maar ook heidevelden en hier en daar grasvelden met koeien. De route voert over bospaden, karrensporen en zandpaden.

Bij de Schaapskooiweg ben je op de grens van twee natuurgebieden. Ten noorden ligt Landgoed Vilsteren met het Vilsterse Veld. Daar kom ik vandaan. Ten zuidwesten ligt Landgoed Rechteren en het Rechterseveld. Daar ga ik nog naartoe. Bij deze overgang van gebieden rust ik uit op een bankje op een kruispunt van wegen. Een groepje mensen wandelt mijn kant op. Een mevrouw vraagt of ik ook meedoet aan de Afrikaloop. Met deze wandelaarster kijk ik of zij de goede kant opgaat. De deelnemers van de Afrikaloop hebben alleen een beschrijving, geen kaartje of gps-track. Zij lopen voor een goed doel in Afrika in 7 dag-etappes door Drenthe en Overijssel.

De sloten, sluisjes en gemalen worden hier beheerd door het Waterschap Drents Overijsselse Delta. In het boekje van mijn route – Het langste natuurpad van Nederland – staat dat er in het Rechterseveld raven voorkomen. Ik zie of hoor ze niet. Wel hoor ik regelmatig de roep van kauwen en gaaien. Ook zie en hoor ik een keer een groep ganzen overkomen.

De Witte Gans is een restaurant dat pas om 17.00 uur open gaat. Het is hier daarom nu nog rustig. Langs het Overijssels Kanaal ligt een wandelpad annex karrenspoor en een betonnen fietspad. Een mevrouw op een paard komt mij tegemoet en even later haalt een man met snelle e-bike met nummerplaat mij in op de betonnen strook.

Daar waar ik over de brug naar de andere kant van het Overijsselskanaal wandel, kom ik weer diverse wandelaars tegen. Die lopen in deze herfstvakantie de Sallandse Wandelvierdaagse, de SW4D. Ze kunnen kiezen uit 8, 20, 30 en 40 km per dag.

Voorbij het kleinschalige landgoed De Gunne en door een tunnel onder de N35 door, kom ik in de bebouwde kom van Heino. Mijn route gaat niet door het centrum maar gaat door de groene gebieden langs het dorp. Wat valt mij op hier? Er wordt volop glasvezel aangelegd in dit dorp en de plaatselijke AH exploitant noemt zijn supermarkt Albert Heijno. Het station van Heino is het eindpunt van deze wandeling.

Van Balkbrug (1) naar Holt (gemeente Dalfsen), 18 km wandelen op dinsdag 17 oktober 2017. Etappe 13 van Het langste Natuurpad van Nederland.

Rijksinrichting Veldzicht in Balkbrug. Er staan stevige hekken om het terrein. Het was een TBS kliniek. Nu is het een centrum voor transculturele psychiatrie. Hier worden patiënten opgenomen met een niet Nederlandse nationaliteit, veelal kansloze asielzoekers. Het zijn mensen die een ernstige stoornis hebben, bijvoorbeeld ontstaan door traumatische ervaringen. Zij zijn daarmee een gevaar voor zich zelf en voor de samenleving.

Iets verderop staat een oude domineeswoning die in 1832 is gebouwd door bewoners van bedelaarskolonie De Ommerschans (2). Twee ‘lobbes’-honden met lange haren achter een hek slaan aan als ik langskom.

Maatschappijwijk. In een weidegebied met boerenwoningen heet een straat zo. Het is een wat vreemde naam (3). Later kom ik langs een paar boerderijen, waar men zich bezig houdt met oosterse geneeswijzen en meditaties. Er staan hier bomen, waarvan de stammen zijn omhuld met rode lappen.

Oude herdershond. Mijn wandelroute voert voor een boerderijtje langs, waar een herdershond los loopt bij de woning. De hond blaft naar me. Nadat het niet zo jonge dier aan me heeft gesnuffeld, houdt hij zich verder koest. Je treft hier veel schrikdraad aan langs veldjes waar paarden of pony’s staan. Eén keer loopt de lijn dwars over mijn pad. Met een plastic handgreep kan ik het draad losmaken om het daarna weer op de haak terug te zetten.

‘Zolang ik tegen hem praat schrikt hij niet’. Op een pad met aan een kant een sloot en aan de andere kant een bosrand komt een ruiter mij tegemoet. Hij groet mij en klopt tegen de schouders van het paard. Ik vraag de man op het paard of het dier schrikt van mij rode jas.

Hond in het water. Dorpen kom ik vandaag niet tegen. Een meisje van een jaar of 15 passeert mij op haar fiets en een hond aan de lijn. Even verderop maakt ze de hond los. Het beest springt in de natte greppel, loopt of zwemt daar een stukje en komt daarna kletsnat weer het pad op.

Landgoed De Woesten Heide. Op verschillende bankjes in het bos staat de tekst: ‘U wordt verzocht uw eigen afval mee te nemen’. Toch ligt hier in de struiken dan toch rommel, zoals flesjes en papier. Jammer.

Sluis bij Holt in de Overijsselse Vecht. Hier is camping ‘De Stuwe’ en hotel ‘Mooirivier’. Aan de doorgaande weg is een bushalte. Ik hoef maar twee minuten te wachten voordat de bus langs komt en mij meeneemt naar het treinstation van Dalfsen.

Voetnoten

(1) Balkbrug ligt in Overijssel tussen Staphorst en Hardenberg. 

(2) De ‘Maatschappij van Weldadigheid’ was een particuliere organisatie die in de 19e eeuw armoedige gezinnen, veelal uit de grote steden, wilde helpen om een beter bestaan op te bouwen als boer. In Veenhuizen en in Ommerschans (bij Balkbrug) werden strafkolonies opgericht. Hier werden landlopers en bedelaars opgesloten en aan het werk gezet. Ook ‘gewone’ kolonisten konden hier terecht komen, bijvoorbeeld als straf voor drankmisbruik, ontucht, brutaliteit of desertie. In 1859 werden de kolonies overgenomen door de Staat. In 1890 werd Ommerschans gesloten. 

(3) De Maatschappij voor Grond Crediet te Amsterdam legde beginnend in 1879 een wijk aan op de heidevelden aan het Ommerkanaal. De wijk ligt deels in de gemeente Hardenberg en deels in de gemeente Ommen. 

Dinsdag 26 september 2017

De trein brengt ons deze morgen in Dordrecht. Piet maakte gisteren thuis achter de computer een route van deze stad terug naar de Bollenstreek. Die gaan we vandaag rijden.

Op de brug over de Beneden Merwede voelt het koud aan. Het is nog mistig, druppels water vallen van de boombladeren. Aan de andere kant van de brug zijn we in Papendrecht. Het doet hier stedelijk aan. Bij iedere hoek staan verkeerslichten. Voorbij deze plaats komen we in een rustig landelijk gebied, de Alblasserwaard.

Een stuk fietsen we op een dijkweg langs de Lek. Bij Groot-Ammers zien we een verwijzing naar een lunchzaak. Rechtsaf en daarna linksaf. Er is hier een klein winkelcentrum. Het lunchzaakje is nog niet open. Geen koffie in dit dorp? Vlakbij is een bakkerswinkel. We gluren naar binnen. Er staat een tafel met twee stoelen. Dan kan je hier koffie drinken. Althans dat denken wij. We nemen plaats aan de kleine tafel.

Als we aan de beurt zijn bestelt Piet twee koppen koffie. De bakkersdame vertelt ons dat ze helaas geen koffie schenken. Ik doe de mevrouw een voorstel. Wij drinken hier koffie uit onze eigen thermosflessen en kopen daar een appelgebakje bij. Ze vind het goed en vraagt of we lege kopjes nodig hebben. Ze heeft er achter een paar staan. Dat vinden we niet nodig.

De pontveer naar Schoonhoven ligt al klaar aan onze kant. Niet lang daarna rijden we langs de Vlist. Vlak voor Hekendorp is een ophaalbrug. Je kunt op een knop drukken. Een paar minuten later gaat de brug voor ons open. Bij de haarspeldbocht vanaf de Bovendijk naar de Onderweg staat een historische schandpaal. Vanuit het café hier zien we verschillende auto’s heen en weer steken om de bocht te kunnen nemen.

Naar Oudewater gaan we vandaag niet. We buigen af naar de Reeuwijkse Plassen. Dat rijdt daar best mooi op deze rustige dag. Hele stukken is er zowel links als rechts van de weg water. Onder meer Oud-Bodegraven, Zwammerdam en Aarlanderveen doen we aan. Daarbij fietsen we ook in de buurt van de Nieuwkoopse Plassen.

Aan het eind van de Heilige Geestweg in Rijnsaterwoude komen we bij het pont naar Oude Wetering. Vanaf hier is het niet ver meer naar huis.

Vrijdag 22 september 2017.

Vlak bij hotel De Kieviet in Wassenaar zetten we de auto neer en halen de fietsen van de drager. Broer Bert en ik starten hier onze fietstocht van vandaag.

Door Den Haag langs het Centraal Station en Hollands Spoor gaan we de kant van Delft op. Het was niet voorspeld voor dit uur van de dag. Het begint te regenen. Bij Bakker Van Maanen in Delft gaan we voor een bakkie. Als we weer naar buiten gaan, is het weer droog in de stad. We volgen verder de LF 11, de Prinsenroute, naar Vlaardingen. We kiezen er vandaag voor niet het stedelijk gebied van Vlaardingen en Schiedam aan te doen, maar volgen de knooppunten ten noorden hiervan. We komen langs de Bergsche Plassen en haken hier aan op de LF2, de Stedenroute.

Eerst gaan we een stuk langs de Rotte om daarna door een landelijk gebied naar Hazerswoude-Dorp te fietsen. Vanaf hier volgen we de LF4, de Midden-Nederlandroute, terug naar Wassenaar.

Het was weer een mooie rit op het kantelpunt van de zomer naar de herfst.

Dag 4, Fietsen met Joke in Oost-Nederland

Donderdag 10 augustus 2017.

In Geesteren staat voor de kerk een beeld met stoeiende paarden. Twee dagen gelden kwamen we ook al door een dorp met deze naam. Dat dorp ligt echter in Gelderland en nu zijn we in Overijssel. Tegenover de bakkerswinkel is een fabriekswinkel van Ten Cate/ Tweka.

Westerhaar-Vriezenveensewijk is de langste plaatsnaam van Nederland. We zijn nu in de gemeente Twenterand een gebied waar turf werd gestoken. De dorpen zijn hier ontstaan als veenkoloniën. Ruim twee jaar geleden was het nieuwe terras van onbeschilderd hout van het dorpscafé bijna klaar. Nu begint het hout al een beetje te verkleuren. Graag was ik met Joke hier nog eens naar binnen gegaan, maar dat kan niet want het café is op dit uur, tegen 12-en nog gesloten. Daarom rijden we maar door naar Daarlerveen en Vroomshoop.

Verder rijden we in het dal van de Overijsselse Vecht. Ommen, een wat grotere plaats, ligt buiten de officiële route, maar dat dorp pikken we ook nog even mee.

Het oude esdorpje Rheeze heeft de status van beschermd dorpsgezicht. De boerderijen staan rond de brink gegroepeerd. Sommige schuren hebben siermotieven van gevlochten stro.

In Hardenberg stappen we op de trein naar huis. Het was weer een mooie minivakantie.