Vrijdag 8 februari 2013.

Bij Busch en Dam wordt gewerkt. Brede rioleringsbuizen van  PE of GVK gaan oude versleten stukken riolering vervangen. De riolering ligt niet in het dijklichaam maar onder in het talud tegen de sloot aan. We komen op onze route verschillende forten, kruitmagazijnen en andere werken van de Stelling van Amsterdam tegen. Deze forten e.d. werden in de periode 1880-1920 aangelegd om Amsterdam te verdedigen.

In de buurt van Beverwijk wandelen we over een mooi pad tussen een golfterrein en een groot aardgasstation. Je hoort hier het gas brommen. Over de Noorder IJ-  en Zeedijk komen we bij het Noordzeekanaal aan. Grote zeeschepen zien we hier vandaag niet.

Aan de andere kant van pont Buitenhuizen gaat onze tocht over een enorm golfcomplex in het recreatiegebied Spaarnwoude. Een ekster eet het klokhuis van m’n appel op als we hier op een bankje in de zon zitten.  Het golfterrein loopt ook door aan de zuidkant van de A9. Nu begint het ineens flink te hagelen. De weg is snel wit. Een kwartier later is het weer droog.

In Spaarndam maken we een uitstapje door het dorp. De route in het boekje gaat er grotendeels langs. De auto’s rijden op de weg boven op de dijk, terwijl aan één kant van de weg de huizen onderaan de dijk liggen, van de dijk gescheiden door een smal voetpad. We passeren een paar antieke sluizen en het beeld van Jantje Blinkers, het jongetje met zijn vinger in de dijk.

De Boezemkade voert langs het Fort Bezuiden Spaarndam. We komen langs woonboten met hier en daar wat rommelige bouwsels op de kade van de Noorderbuitenspaarne. In de bebouwde kom bij Haarlem-Noord met aan de andere kant de Waarderpolder is een soort promenade gemaakt langs de stadsrivier. Op Haarlem Station nemen we de trein naar het beginpunt.

Jacobswegen in Nederland. Vandaag wandelen Leo, Bert en ik de zesde etappe van het traject Den Oever – Haarlem. Van Krommenie naar Haarlem, 27 km.

Maandag 14 januari 2013.

Al in 1229 stond er al een kerkje op de plaats waar nu de Slotkapel bij de ruïnes van het kasteel Op den Hoef staat. In 1573 werden het kasteel en de kerk in brand gestoken door de geuzen van Diederik Sonoy om te voorkomen dat de Spanjaarden die Alkmaar belegerden het slot zouden innemen.

Wij beginnen onze wandeling in Bergen bij restaurant Duinvermaak. Wij zijn tussen 9 en 10 uur ’s morgens niet de enige gasten die hier koffie drinken en een dagduinkaart kopen.  De bossen zien er wit uit. Dat hebben we de afgelopen paar weken niet gezien. Het wordt toch echt winter.

Tot in Egmond aan den Hoef wandelen we ongeveer tien km door bos en duin. Bij de kantine van een tennisclub nemen we onze middagpauze. Er zitten hier vooral wat oudere dames aan de koffie met hun tennisrackets in hoezen voor op hun tafel. De beheerster zegt dat hier het hele jaar rond getennist kan worden omdat ze al heel lang banen met een kuststofondergrond hebben.

Van Egmond naar Heiloo lopen we op grasdijken  langs de Hoevervaart en later langs de Egmonder Binnenvaart. Misschien wel tien overstapjes passeren we. De grond is hard van de vorst, maar op sommige stukken door paarden wat ongelijk getrapt.

Aan de rand van Heiloo als we op een bankje zitten voor een appel en wat te drinken passeert ons een niet al te jonge dame die ook aan de wandel is. Ze vertelde dat ze dit jaar het laatste stuk van de weg naar Santiago wandelde vanaf Bordeaux. Graag wil ze nog eens naar Rome wandelen, maar ze heeft een probleem. ‘Vindt maar eens iemand die met je mee wilt wandelen’. Wij melden ons niet bij haar aan.

Vanaf het station van Heiloo bereiken we met de trein in een paar minuten station Alkmaar. Hier nemen we bus 6 naar Bergen waar onze auto staat.

Jacobswegen in Nederland. Vandaag wandelen Leo, Bert en ik de vierde etappe van het traject Den Oever naar Haarlem, van Bergen naar Heiloo, 17 km.

Woensdag 19 december 2012.

Eenigenburg heeft een café met de toepasselijke naam De Burcht. Je kunt niet verwachten dat deze kroeg al om tien uur ’s morgens open is. Aan het eind van de weg komen we op de Westfriezezeedijk. Hier zat Joost Zwagerman regelmatig toen hij bezig was met het boekenweekgeschenk 2010. Op het nogal gammele bankje staat een tekst van deze schrijver: ‘Om na te denken heb je overzicht en weidsheid nodig’.

Werkproject van jongeren met een verleden

Hier liep het riviertje de Reker, voordat het Noord-Hollandskanaal werd gegraven

De dwangburcht Nuwendore werd aan het eind van de 13^e eeuw gebouwd door Floris V. Waarschijnlijk werd het in de tweede helft van de 14^e eeuw alweer verwoest bij een dijkdoorbraak. Het enige wat door de eeuwen heen restte waren fundamenten in het landbouwlandschap. In de periode 2009 – 2011 is op deze plek een uitkijktoren gebouwd, van waaruit je een weids uitzicht hebt over het land.

Schoorlse Dam

Bergen (NH)

Leo en ik planden om bij het café-restaurant aan het Noord-Hollandskanaal bij Schoorldam een bakkie koffie te doen. Op een bord staat hier echter dat ze dagelijks pas om 16 uur open gaan. Geen nood. We nemen met onze thermosflessen plaats op het overdekte terras met uitzicht op de rustige weg. Even later komt de eigenares het Noord-Hollands Dagblad en De Telegraaf ophalen die bij ons op een tafeltje liggen. We maken een praatje met haar. Sinds de N9 is omgelegd zijn ze overdag hier niet meer open. Ze vraagt of we een kopje koffie van het huis willen. Zo’n gebaar slaan we natuurlijk niet af.

Bij Schoorl komen we langs de ‘Bosjes van Schermer’ en ‘Het weitje van Piet’. Rechts van de weg loopt een smalle beek. Bij restaurant Duinvermaak in Bergen eindigen we onze wandeling.

Jacobswegen in Nederland. Vandaag wandelen Leo en ik de derde etappe van het traject Den Oever naar Haarlem, 15 km van Tuitjenhorn naar Bergen (NH).

Zaterdag 8 december 2012.

Nadat hij vrijdag door de Koningin officieel werd geopend rijdt  de Hanzelijn vandaag voor het eerst voor het volk. Van Lelystad gaat hij via Dronten en Kampen-zuid naar Zwolle.

In verband met de sneeuw zijn er vandaag de nodige treinen uitgevallen. Vanmorgen om 7:15 stonden er andere gegevens bij NS op internet dan gisterenavond.  Tussen Almere en Lelystad zien vanuit de trein honderden herten in het Oostvaardersplassengebied. Ze steken goed af tegen de sneeuw.

Nu ik met Leo in de trein zit richting Lelystad blijken er nog meer treinen uitgevallen te zijn. Zal de trein van Lelystad door de polder naar Zwolle wel rijden ?  Of moeten we de oude route nemen via Amersfoort?

Hij rijdt. In Lelystad hebben we minder dan 1 minuut om over te stappen van de ene kant van het perron naar de andere kant. Het is een spiksplinternieuwe trein die ons naar Lelystad brengt.  In Dronten stapt een zangkoor in om onderweg liederen te zingen begeleidt door een accordeonist.

Dijkwoning

De Uiterwaarden van de Overijsselse Vecht

We wandelen vandaag van Hasselt (Ov) naar Zwolle, een prachtige tocht met een laagstaande zon over smalle dijken omgeven door een winters landschap. We komen door minidorpjes waar de gemiddelde westerling nooit van heeft gehoord, zoals Streukel, Genne en Haerst.

Net ten zuiden van het Hanzestadje Hasselt wordt een kleine vrachtwagen, van een handelaar in oude metalen, die van dijk was geraakt door twee glimmend rode tractoren weer de dijk opgetrokken.

Maïsland langs de dijk

Twee jonge gasten rijden in quads rondjes over een geoogst maïsland. De vader van tussen 35 en 40 jaar staat met een sigaar tussen zijn lippen naar z’n zonen te kijken. Hij bekent mij dat hijzelf ook zo nu en dan met de quad over de akkers rijdt.

Zwolle, kerkbruggetje

In Zwolle is het gezellig druk. Dit is onder meer het gevolg van de vele dagjesmensen uit Lelystad en Dronten die een dagje Zwolle met de trein doen.

Jacobswegen in Nederland, traject Hasselt – Antwerpen, vandaag de eerste wandeletappe van Hasselt naar Zwolle, 16 km.

Vrijdag 30 november 2012.

De zon staat nog laag en schijnt over het betrekkelijk brede water van Hooge Oude Veer bij Anna Paulowna. Het is heel weinig graden boven nul en op de sloten liggen dunne laagjes ijs. Een oude man laat zijn  hondje uit op de Knees Kade. Hij fietst, het mormel loopt. De hond blaft naar ons en de man zegt ons gedag. Als zij ons voorbij zijn zien we een mandje achterop de fiets van de man, voor als de hond moe is.  

Ook in Oude Sluis staan oude boerderijen te koop. Bij één staat op een bord: ‘Te koop renovatieproject of kavel voor nieuwbouw’. Waarschijnlijk is de tweede optie het voordeligst.

Dijk bij Keinsmerwiel

Speciaal metselwerk

Omdat we de routebeschrijving niet goed lezen missen we de Mariakapel in De Keins. Rond 1510 spoelde op de Westfriese Dijk een Mariabeeldje aan. Dit beeldje werd schoongemaakt met water uit een put. Het putwater zou daarna wonderbare geneeskracht hebben gekregen. Er werd een kapel gebouwd. Tijdens de reformatie werd de kapel verwoest en verdween het beeldje. In 1956 werd een nieuwe kapel gebouwd op de plek waar de oude ooit stond. Nog niet zo lang geleden werd een eikenhouten Mariabeeldje aangeboden aan het Westfries Museum. Men denkt dat dit het beeldje is dat bij de beeldenstorm zoekraakte.

Twee wielen passeren we vandaag, het Keinsmerwiel en het Schagerwiel. Om op een voetpad door de weilanden te komen moeten we een glibberig talud af. Met wat moeite lukt het ons bij het bruggetje te komen zonder uit te glijden. Schagen ligt voor ons. In  dit stadje waren vorige week gemeenteraadsverkiezingen in verband van de samenvoeging van Schagen met twee andere gemeenten, Zijpe en Harenkarspel.

Valkkoogerweg

In de buurt van St. Maarten

Hier houden we onze middagpauze. Het is lekker warm in de koffiezaak vlak bij het overdekte winkelcentrum.  Voorbij Valkoog staan drommen ganzen en meerkoeten op een weiland. Ze doen zich te goed aan het gras. We zien vandaag meerdere boerderijen met op de rieten daken  gemetselde schoorstenen met bijzonder kleurenmotief. Iets van deze streek?

Als we Tuitjenhorn binnenwandelen gaat het vlak voordat we bij de Jacobskerk aankomen regenen. Hier staat de auto geparkeerd. Onderweg in de auto naar huis krijgen we enkele flinke buien over ons heen.

Jacobswegen in Nederland. Vandaag wandel ik met Bert en Leo de tweede etappe van het traject van Den Oever naar Haarlem, 22 km van Anna Paulowna naar Tuitjenhorn.

Donderdag 22 november 2012.

De kraam op het parkeerterrein van de Oostkade van Den Oever, waar kibbeling wordt verkocht, is vanmorgen om 9 uur nog dicht. Hier aan de voet van de A7 waar de Afsluitdijk begint starten wij onze wandeling. Kokkelvissers zijn op het Haventerrein bezig met hun netten. Door een opening in de hoogwaterkering komen we in het dorp. Niet veel later lopen we op de Waddenzeedijk. Leo houdt de handen nog een tijdje in zijn broekzakken. Het voelt nog wat novemberheiig aan.

Van Den Oever naar Anna Paulowns

Twee kilometer verder verlaten we de zeedijk en gaan richting Stroe, niet te verwarren met Stroe op de Veluwe. Inmiddels is de zon doorgebroken. Boven het hekwerk van een kleine begraafplaats staat in hoofdletters: ‘Stof zijt gij en tot stof zult gij wederkeren’. In Stroe is een soort botanische tuin, waar we onze eerste bak koffie drinken. Bij het museum van het eiland Wieringen hangt aan een lijntje vis te drogen.

Museum van Wieringeneiland

Hippolytishoef

Hyppolytushoef is een wat groter dorp. Als we hier op het Kerkplein genieten van de zon lopen veel bewoners langs met één of meer broden in de hand. De bakker moet vlakbij zijn. De burgers hier zijn vriendelijk tegen deze wandelaars uit de Randstad. Zonder uitzondering wensen ze ons een goedemorgen. 

Anna Paulowna

De Hoelmerdijk is een schapendijkje naar De Haulkes. Na de Haulkessluis wandelen we ruim vier kilometer op de kruin van de dijk rond het Amstelmeer. Hier aan het meer zien we veel vogels die in grote zwermen op de dijk zitten en opvliegen als we in de buurt komen. Verder krijgen we nog meer grasdijk en wel langs het Waardkanaal en de Pishoek. Erg veel wandelaars komen we hier niet tegen. Eén keer moeten we aan de kant voor een tractor die ons tegemoet rijdt. Als we bij de molen en de watertoren van Wieringerwaard zijn is het niet ver meer naar het tweelingdorp Kleine Sluis-Anna Paulowna.

Jacobswegen in Nederland. Vandaag wandelen Leo en ik 25 km van Den Oever naar Anna-Paulowna, de eerste etappe van het traject Den Oever naar Haarlem. Duur en snelheid. Bruto 6.49 uur, netto 5.26 uur, gepauseerd 1.23 uur. Snelheid wandelen 4,8 km per uur.

Maandag 8 oktober 2012.

Vanaf station Dordrecht steken we recht over richting de binnenstad. Vanaf de Lange IJzeren Brug hebben we een mooi uitzicht over de haven met niet al te grote oude binnenschepen en de toren van de Grote of Onze Lieve Vrouwenkerk. Er staat geen spits op deze toren, maar aan vier kanten zijn er uurwerken opgezet. Langs de Nieuwe Haven staan veel panden uit de 17^e eeuw. Het zijn voormalige pakhuizen of woningen van notabelen uit de Gouden Eeuw.

Groothoofd biedt uitzicht op drie rivieren, de Oude Maas, de Merwede en de Noord. De Groothoofdspoort is een nog bestaande stadspoort, De kern van de poort stamt uit de 14^e en 15^e eeuw. De toren is er in 1618 opgezet. Boven de ingang van de poort zie je de Maegd van Dordrecht.

Dordrecht, gebroeders De Witt

In Dordrecht staat een beeld van twee broers die in Dordrecht werden geboren, Johan en Cornelis de Witt, ze werden op de zelfde dag vermoord in Den Haag. We komen door de Hof, ooit onderdeel uitmakend van een groot kloostercomplex waar in 1572 de Eerste Vrije Statenvergadering werd gehouden.

Voorbij de Wieldrechtse Zeedijk –  ja daar heb je weer een Zeedijk  –  wandelen we op een hooggelegen fietspad en komen aan de rand van natuurgebied de Elzen, dit is een deel van de Biesbosch. Op het fietspad Langs den Engel komt er een dame op een racefiets ons tegemoet. Het lijkt wel of ze ons wilt aanrijden. Het laatste moment knijpt ze in de remmen. Ze vertelt in het Engels dat het belachelijk is dat we aan de linkerkant van het fietspad lopen. Ooit zou ze in Nederland bijna zijn aangereden omdat ze voetgangers die links liepen met bocht moest passeren. Als ze steeds onvriendelijker wordt wensen we haar goede dag.

Moerdijkbrug over het Hollandsch Diep

De Moerdijkbrug is ongeveer een kilometer lang. Eigenlijk zijn het drie bruggen. Wij lopen op een fietspad aan de zijkant van de autobrug. Je voelt het wegdek wiebelen tijdens het wandelen, zeker als je even stil staat. Verder is er nog een gewone spoorbrug en een HSL-brug.  Het oude dorp Moerdijk is maar klein. Bij een complex woningen voor ouderen staat een beeldje van een wandelaar met een knapzak. Onze route loopt verder langs de rand van de nieuwbouw en industriecomplexen.

Moerdijk

Het laatste stuk naar Zevenbergen gaat over de Koekoekendijk, een weg de langs de Roode Vaart ligt. Hier is geen voet- of fietspad langs.  Het is een weg met veel bochten. Wandelen hier is constant opletten. Op een boom is een wit kruis geschroefd met de tekst ‘Ronald 15 november 1972-17 november 2005’. Een fietser of wandelaar, of een automobilist die tegen een boom reed? We denken het laatste. Enkele bomen hebben hier aardig wat stukken bast verloren.

Zevenbergen

Zevenbergen doet gezellig aan, een echt Brabants dorp met een leuk plein en veel horeca. Hier stappen we weer op de trein.

Jacobswegen in NL. Vandaag wandelen zwager Leo en ik de derde etappe van het traject van Schipluiden naar Kapelen, 30 km. Tot en met vandaag 82 km. Op 11 juli 2012 liep ik met Piet de tweede etappe van dit stuk. Zie J-12.

Donderdag 27 september 2012.

We sliepen afgelopen nacht bij het vriendelijke echtpaar De Kroon in het buitengebied van Spoordonk bij Oirschot. De buren hebben 9.000 stuks varkens. Iedere donderdagmorgen om half zeven komt er een veewagen varkens ophalen voor de slachterij. Leo hoorde vanmorgen nog een varken knorren. Ik sliep toen nog.

Het kerkdorp Spoordonk bij Oirschot

Na een goed ontbijt gaan we weer op pad. Eerst weer naar de route, dan naar het kerkdorp Spoordonk. Dit dorp had diverse voorzieningen. Nu zijn er geen winkels meer. Alleen is er nog horeca in de watermolen aan de Beerze. We moeten nog vijf minuten wachten voordat het café-restaurant open gaat. Dan zijn we de eerste gasten die hier vandaag koffie bestellen. Het regent een beetje als we binnen zitten. Als het droog is stappen we weer op. 

Ven

Heidegebied met vennen

Vandaag komen we afwisselend langs akkerbouw (mais), veeteelt (varkensschuren) en bossen. Voorbij het Groene Woud en Landgoed Baest komen we aan in het dorp Middelbeers. Als snel zien we een café dat open is. De bierleidingen worden doorgespoeld als wij onze uitsmijter bestellen. Voorbij dit dorp passeren we weer de nodige heidevelden en kleine bossen. Een half uur lopen we in de stromende regen. Als de regencapes uit zijn schijnt de zon weer. Met een grondwerker maken we een praatje. Hij legt ons uit dat de watertjes in het gebied zijn gaan verzuren. Nu worden er maatregelen genomen om een en ander weer op te knappen.

Kapel OLV van de Heilige Eik

We hadden gepland om in Vessem op de buurtbus richting Veldhoven te stappen. We zijn nog maar net in het centrum van dit dorp als we een buurtbus zien rijden. Ik steek m’n hand op en vraag de chauffeur of hij richting Veldhoven gaat. We kunnen mee, maar hij gaat eerst nog even de verkeerde kant op naar Hoogeloon. Daar staan geen mensen op zijn busje te wachten. Daarna zijn we tien minuten later weer in Vessem om via Wintelre en Oerle naar Veldhoven te rijden. Andere passagiers zijn stappen niet in. Gelukkig voor chauffeur waren wij er. Anders had hij het hele stuk van Hoogeloon naar Veldhoven zonder passagiers gereden.

Jacobswegen in NL, wandelen van Haarlem naar Roermond. Vandaag de 8^e etappe met zwager Leo van Spoordonk naar Vessem, 22 km. Tot en met vandaag 211 km.

Woensdag 26 september 2012.

Den Bosch, Slag van Lekkerbeetje anno 1600

Vanaf het centraal station van ’s Hertogenbosch is het niet ver naar de Markt. Hier staat het stadhuis en er zijn aardig wat horecagelegenheden met terrassen. Aan de St. Jan bij de Parade wordt ook nog gewerkt. Laat ik nu gedacht hebben dat de omvangrijke restauratie die jaren duurde klaar was. De Dieze stroomt door de stad, gedeeltelijk onder de gebouwen door. We hebben nu geen tijd voor een rondvaart door dit vroegere riool van de Brabantse hoofdstad.

Aan de andere kant van de stadsmuren komen we in het Bossche Broek, een natuurgebied pal tegen het centrum van de stad aan. Vught is de volgende stad die we aandoen. Kinderen zijn op weg om kinderpostzegels te verkopen. Wij lopen hier in één rechte lijn langs de Vughtse Heide en een kazerne naar de IJzeren Man, een recreatieplas. We gaan voor ons tweede bakkie koffie naar café-restaurant ‘De Vughtse Heide’. Het ziet er hier netjes uit, maar ze zijn niet in alle opzichten met hun tijd meegegaan. Ze maken geen gebruik van suikerzakjes of verpakte –klontjes, maar hebben nog ouderwetse suikerpotten voorzien van opgeschroefde zilverkleurige strooideksels. De hoge stortbak van het toilet komt tot leven als je de plastic toevoerbuis beetpakt en deze naar beneden beweegt.

Haren, kapel

Brabantse paddenstoel van 80 cm doorsnee

In de buurt van Esch zijn veel boomkwekerijen. Vanaf hier lopen we in het stroomgebied van de Essche Stroom. Dit beekje verlaten we als we in het natuurreservaat Kampina aankomen, een gebied met bossen, heiden en vennen. We wandelen deels op fietspaden en deels op zandpaden, die zo nu en dan vol liggen met water. Dan gaan we even met een boogje van het pad af. Het is heerlijk rustig. We komen een paar keer een eekhoorn tegen, ook zien we een kleine salamander.

De Beerze stroomt in de richting van Spoordonk. In dit kerkdorp in de gemeente Oirschot vinden we een gastvrij onthaal op een Vrienden-op-de-fietsadres, nadat we een heerlijke pannenkoek eten bij De Rode Haktol. Morgen gaan we verder naar Vessem.

Jacobswegen in NL, wandelen van Haarlem naar Roermond. Vandaag de zevende etappe met zwager Leo van Den Bosch naar Spoordonk, 27 km. Tot en met vandaag 189 km.

Woensdag 19 september 2012.

We wandelen over de Waalburg bij Zaltbommel. Zo wordt deze brug genoemd in de verkeersinformatie op de radio, de filemeldingen. Officieel heet deze brug de ‘Martinus Nijhoffbrug’. Laat ik nu altijd gedacht hebbend dat deze Nijhoff een ingenieur was, die de brug ontwierp. Nu weet ik dat het een dichter is.

Zaltbommel

Zaltbommel, Martinus Nijhoffbrug

Zaltbommel

Aan de Waardenburgkant van de brug is op een plaquette de tekst van een gedicht van deze schrijver aangebracht. Die luidt:

Ik ging naar Bommel om de brug te zien.

Ik zag er de nieuwe brug. Twee overzijden

die elkaar vroeger schenen te vermijden,

worden weer buren. Een minuut of tien

dat ik daar lag, in ’t gras, mijn thee gedronken,

mijn hoofd vol van het landschap wijd en zijd –

laat mij daar midden in de oneindigheid

een stem vernemen dat mijn oren klonken.

Het was een vrouw. Het schip dat zij bevoer

kwam langzaam stroomaf door de brug gevaren.

Zij was alleen aan dek, zij stond bij ‘t roer,

en wat zij zong hoorde ik dat psalmen waren.

O dacht ik, o dat daar mij moeder voer.

Prijs God, zong zij. Zijn hand zal u bewaren.

Jacobswegen in Nederland, wandelen van Haarlem naar Roermond. Vandaag de zesde etappe van Geldermalsen over Zaltbommel naar Den Bosch, met Leo H., 31 km. Tot en met vandaag 162 km.